نقش فراپیام در مکالمات روزمره فارسی

مکالمه به مثابه ی قلب زندگی اجتماعی انسان مهمترین جنبه ی تعاملات زبانی می باشد. فراپیام روح جاری هر مکالمه می باشد که می تواند در درک و تبیین کارکرد نظام مند رخدادهای زبانی مانند هم پوشی، وقفه و جز آن نقش بسزایی داشته باشد. هدف این پژوهش اثبات ارتباط معنادار بین مشخصه های فراپیام یک مکالمه- درخواست، صمیمیت، شوخی و...- و نحوه ی برداشت طرفین مکالمه از این رخدادهای زبانی است. درگیری تنگاتنگی بین پایداری یک ارتباط دو طرفه در یک تعامل و نگرش ما به این رخدادها وجود دارد. یکی دیگر از یافته های این پژوهش مطرح نمودن حالتی از خطاب قراردادن در فارسی محاوره ای می باشد که مختص زبان فارسی است. در بسیاری از زبان ها برای خطاب قراردادن در حالتی غیررسمی از ضمیر دوم شخص مفرد و فعل مفرد استفاده می شود و برای حالت رسمی از ضمیر دوم شخص جمع و فعل جمع استفاده می شود در زبان فارسی محاوره ای حالتی وجود دارد که یکی از طرفین مکالمه از ضمیر دوم شخص جمع و فعل مفرد استفاده می کند این پژوهش تعامل هایی را مطرح می کند که فراپیام های آنها باعث وقوع چنین حالتی می شود. بخش گسترده ای از پیکره این پژوهش از داده های ارائه شده در رساله ی دکتری محرابی (1388) مستخرج شده است. این داده ها با در نظر گرفتن مقوله های هم پوشی، وقفه و نحوه ی خطاب قراردادن و ارتباط آن با مشخصه های فراپیام به روش آمار استنباطی مورد بررسی قرار گرفت. و فرضیه های تحقیق مبنی بر وجود رابطه ی معنی دار بین مشخصه های فراپیام و موارد فوق اثبات گردید.